مجازات سوءاستفاده از عنوان وکیل

مجازات سوءاستفاده از عنوان وکیل در قانون مجازات اسلامی بیان گردیده و برای آن مجازات حبس در نظر گرفته شده است. وکالت همواره به عنوان یکی از مهم ترین و حساس ترین مشاغل هر جامعه ای شناخته می شود. طبیعتا دستیابی به چنین شغل و مقامی مستلزم کسب دانش و تخصص بالایی است و در حال حاضر افراد بایستی ابتدا برای اخذ پروانه وکالت اقدام نمایند. حال تصور کنید شخصی بدون دانش و تخصص کافی و بدون دریافت پروانه وکالت به شغل وکالت مبادرت ورزد و یا مشاوه ی حقوقی ارائه دهد. به نظر شما سوءاستفاده از عنوان وکیل چه آثار و تبعاتی به همراه دارد؟ آیا با مجازات آن آشنایی دارید؟ در ادامه برای کسب اطلاعات بیشتر با وکیل فرنیان فر همراه باشید.

نگاهی به مجازات سوءاستفاده از عنوان وکیل

به دلیل اهمیت و جایگاه شغل وکالت قانونگذار قوانین و مقررات خاص را برای آن در نظر گرفته. از جمله اینکه عنوان وکیل زمانی از نظر قانونی صدق می کند که فرد پس از فارغ التحصیلی در رشته ی حقوق برای اخذ پروانه وکالت اقدام نموده و از مراحل قانونی آن عبور نماید. در حقیقت پاره ای شرایط و مراحل برای دریافت مدرک وکالت وجود دارد و از آن پس می توان عنوان وکیل را برای فرد به کار برد. در غیر این صورت هرگاه فردی بدون دانش و تخصص حقوقی و بدون اخذ پروانه وکالت از عنوان وکیل برای خود استفاده نموده و به دنبال آن اقدام به قبول وکالت و ارائه ی مشاوره حقوقی نماید، از نظر قانون مجازات اسلامی مرتکب جرم گردیده است.

بر اساس ماده ی ۵۵۵ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی:

هر کس بدون داشتن سمت رسمی یا بدون اخذ اجازه از طرف دولت خود را در مشاغل دولتی اعم از کشوری یا لشگری و انتظامی که از نظر قانون مربوط به‌ او نبوده است دخالت دهد یا معرفی نماید به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم می گردد. در صورتی که شخص برای دخالت یا معرفی خود در مشاغل مزبور، اقدام به جعل سند کرده باشد، به مجازات جعل نیز محکوم می شود.

همچنین با توجه به ماده ۵۵ قانون وکالت

وکلای معلق و اشخاص ممنوع‌الوکاله و به طور کلی هر شخصی که دارای پروانه وکالت نباشد از هر گونه تظاهر و مداخله در عمل وکالت ‌ممنوع است اعم از اینکه عناوین تدلیس از قبیل مشاور حقوقی و غیره اختیار کند یا اینکه به وسیله شرکت و سایر عقود یا عضویت در مؤسسات خود ‌را اصیل در دعوی قلمداد نماید متخلف به یک الی شش ماه حبس تأدیبی محکوم خواهد شد.

همانطور که ملاحظه می کنید با توجه به متن دو ماده ی فوق هرگونه سوءاستفاده از عنوان وکیل بر اساس قوانین موجود ممنوع است.

به نظر می رسد که سوءاستفاده از عنوان وکیل در عین حال که شبیه به کلاهبرداری به نظر می رسد، نوعی جعل نیز در ورای آن به چشم می خورد. با نگاهی به عناصر سه گانه ی جرم کلاهبرداری و جعل بهتر می توان به این موضوع پی برد.

عناصر سه گانه ی جرم کلاهبرداری

اگر بخواهیم سوءاستفاده از عنوان وکیل را به عنوان نوعی جرم کلاهبرداری در نظر بگیریم، بایستی به عناصر سه گانه ی زیر توجه داشته باشید:

عنصر قانونی

ماده ی ۵۵۵ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی را می توان به عنوان عنصر قانونی این جرم در نظر گرفت.

عنصر مادی

اگر بخواهیم عنصر مادی جرم کلاهبرداری را در رابطه با سوءاستفاده از عنوان وکیل تشریح کنیم می توانیم به رفتار و اظهارات شخصی اشاره کنیم که خود را به جای وکیل معرفی نموده و از این طریق سعی در فریب افراد دارد.

عنصر معنوی

در رابطه با عنصر معنوی سوءنیت و اراده ی شخص موثر است و بایستی احراز گردد که شخص با سوءنیت اقدام به سوءاستفاده از عنوان وکیل نموده.

عناصر سه گانه ی جرم جعل

شرایطی را در نظر بگیرید که شخصی اقدام به جعل مدارک وکالت از قبیل پروانه ی وکالت و یا لیسانس حقوق نموده است. طبیعتا با چنین مدارکی سوءاستفاده از عنوان وکیل تسهیل می گردد و شخص به راحتی می تواند موجبات فریب افراد را فراهم نماید. در این صورت جرم جعل به وقوع پیوسته است و عناصر سه گانه ی زیر به چشم می خورد:

عنصر قانونی

عنصر قانونی جرم جعل در ماده ی ۵۲۳ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی بیان گردیده است. البته در ماده ی ۵۵۵ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی نیز به این مساله اشاره شده که سوءاستفاده از عنوان وکیل در صورتی که با جعل سند و مدارک همراه باشد، جرم جعل احراز می شود.

عنصر مادی

مجموعه از رفتارها و اقدامات شخص که به منظور پیشبرد اهداف مجرمانه و در راستای جرم جعل باشد می تواند به عنوان عنصر مادی شناخته شود. برای مثال: شرایطی را در نظر بگیرید که شخص اقدام به جعل پروانه ی وکالت می نماید و از طریق آن خود را به عنوان وکیل متخصص و باتجربه معرفی می کند.

عنصر معنوی

سوءنیت و اراده ی شخص برای احراز عنصر معنوی جرم بسیار حائز اهمیت است. در چنین شرایطی بایستی احراز گردد که شخص با سوءنیت و با قصد و اراده ی آگاهانه اقدام به جعل سند و سوءاستفاده از عنوان وکیل نموده است.

انجام مشاوره حقوقی

همانطور که مشاهده نمودید بر اساس قانون مجازات اسلامی و قانون وکالت هرگونه سوءاستفاده از عنوان وکیل جرم است و با مجازات حبس همراه می باشد. البته در صورتی که شاکی متحمل خسارات و ضرر مادی و معنوی شده باشد، جبران آن نیز به مجازات حبس اضافه خواهد شد.

به طور کلی هرگونه غصب عنوان وکیل، جعل عنوان وکیل و سوءاستفاده از عنوان وکیل جرم است و جز استثنایی که قانونگذار برای شرایط خاص در نظر گرفته هیچ فردی نمی تواند خود را به عنوان وکیل دادگستری معرفی نماید مگر اینکه دارای پروانه ی وکالت باشد و از نظر قانونی به عنوان وکیل پایه یک دادگستری شناخته شود.

فراموش نکنید انتخاب وکیل متخصص و باتجربه اهمیت بسیار زیادی دارد. بنابراین قبل از انتخاب وکیل مورد نظر خود نکات زیر را در نظر داشته باشید:

به پروانه ی وکالت وکیل مورد نظر خود دقت نمایید. در نظر داشته باشید که پروانه ی وکالت وکیل مورد نظر شما بایستی معتبر باشد و حتما آن را از مراجع صالح استعلام کنید.

حسن سابقه، آمار رضایت مراجعین و موکلین، میزان درصد پرونده های موفق و نحوه ی برخورد وکیل می تواند گویای این مطلب باشد که آیا با یک وکیل حرفه ای مواجه هستید یا خیر.

در نهایت اینکه مسئولیت پذیری و اخلاق وکیل حرف اول را می زند. شما برای انتخاب وکیل مورد نظر خود به چه نکاتی دقت می کنید؟

برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام مشاوره حقوقی تخصصی در این زمینه می توانید با فرنیان فر وکیل پایه یک دادگستری در ارتباط باشید.