شرایط رضایت قانونی در دادگاه

رضایت قانونی در دادگاه می تواند مسیر پرونده ی قضایی شما را تغییر دهد و منجر به مختومه شدن پرونده و یا تخفیف مجازات گردد. مقوله ی رضایت مختص پرونده های کیفری است و در رابطه با سایر پرونده های قضایی امکانپذیر نیست.

• آیا از شرایط رضایت قانونی در دادگاه اطلاعی دارید؟
• به نظر شما رضایت مختص کدام دسته از پرونده های کیفری است؟

در ادامه با وکیل فرنیان فر همراه باشید.

اعلام رضایت قانونی در دادگاه

همانطور که اشاره کردیم رضایت و گذشت در رابطه با پرونده هایی متصور است که کیفری هستند و شاکی خصوصی دارند. این بدین معناست که آغاز پرونده منوط به شکایت بزه دیده است و گذشت شاکی خصوصی می تواند آن را متوقف نماید. در یک دسته بندی کلی جرایم کیفری به دو دسته ی جرایم قابل گذشت و جرایم غیرقابل گذشت تقسیم می شوند. شرایط رضایت قانونی در دادگاه برای هریک از این پرونده ها متفاوت است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

جرایم قابل گذشت

در رابطه با جرایم قابل گذشت آغاز تعقیب متهم و شرع فرایند رسیدگی به پرونده منوط به شکایت شاکی خصوصی است. در چنین شرایطی گذشت و یا رضایت شاکی می تواند از صدور حکم دادگاه جلوگیری کرده و رسیدگی به پرونده را متوقف سازد. همچنین اگر پرونده به مرحله ی صدور و یا اجرای حکم رسیده است، رضایت شاکی خصوصی منجر به توقف اجرای حکم دادگاه خواهد شد. یعنی مجازات در نظر گرفته شده اعمال نخواهد شد.

جرایم غیرقابل گذشت

در رابطه با تمامی جرایم غیرقابل گذشت نقش دادستان و جنبه ی عمومی جرم بسیار پررنگ است و آغاز فرایند رسیدگی بدون وجود شاکی خصوصی نیز امکانپذیر است. در چنین شرایطی اگر شاکی خصوصی وجود داشته باشد، رضایت و گذشت او موجب توقف رسیدگی به پرونده نخواهد شد و تنها به تخفیف مجازات منتهی می گردد.

در حقیقت مقوله ی رضایت در رابطه با جرایم غیرقابل گذشت همان اعمال کیفیت مخففه است. البته ممکن است در شرایطی خاص شاهد تبدیل مجازات باشیم و در صورتی که با ندامت و یا تقاضای عفو همراه باشد می توان به بخشش متهم و عدم اجرای حکم نیز امیدوار بود.

نگاهی به شرایط رضایت قانونی در دادگاه

از آنجایی که رضایت می تواند روند رسیدگی به پرونده را با تغییرات مهمی روبرو نماید، قانون چهارچوب خاصی را برای آن در نظر گرفته. بر اساس ماده ۱۰۱ قانون مجازات اسلامی : گذشت باید منجّز باشد و به گذشت مشروط و معلق در صورتی ترتیب اثر داده میشود که آن شرط یا معلقٌ علیه تحقق یافته باشد. همچنین عدول از گذشت، مسموع نیست.

1. تبصره -۱ گذشت مشروط یا معلق مانع تعقیب، رسیدگی و صدور حکم نیست، ولی اجراي مجازات در جرایم قابل گذشت منوط به عدم تحقق شرط یا معلقٌ علیه است. در این صورت، محکومٌ علیه با قرار تأمین مناسب آزاد میشود.
2. تبصره -۲ تأثیر گذشت قیم اتفاقی، منوط به تأیید دادستان است.

به طور کلی گذشت مشروط و معلق فاقد اثر قانونی است و در پرونده های کیفری موثر واقع نخواهد شد. همچنین رضایت بایستی قلبی و با اراده ی کامل شخص همراه باشد، در غیر این صورت امکان عدول از آن وجود ندارد. یعنی شما نمی توانید رضایت خود را پس گرفته و مجددا برای شکایت و یا اجرای حکم اقدام نمایید.

در نظر داشته باشید که اعلام رضایت از سوی شاکی خصوصی تضادی با جبران خسارت از سوی متهم ندارد. در واقع شاکی خصوصی پرونده می تواند رضایت خود را اعلام کرده و در عین حال تقاضای جبران خسارت نیز داشته باشد.

انجام مشاوره حقوقی

هنگامی که پرونده ها از لحاظ جنبه ی خصوصی و جنبه ی عمومی بررسی می شوند، نقش شاکی خصوصی پررنگ تر می شود. اینجاست که نقش رضایت و گذشت شاکی خصوصی مطرح می شود. پرونده هایی که دارای جنبه ی عمومی هستند، عمدتا در دسته ی جرایم غیرقابل گذشت قرار می گیرند و گذشت شاکی خصوصی تنها به تخفیف مجازات منجر می گردد. اما نقش گذشت در رابطه با پرونده هایی با جنبه ی خصوصی بسیار موثر است و می تواند به آن خاتمه بخشد.

جزئیات قانونی بیشتری در این زمینه وجود دارد که قطعا در فرایند رسیدگی به پرونده ی شما تاثیرگذار خواهد بود. حضور یک وکیل متخصص و باتجربه می تواند شما را در مسیر درست قانونی قرار دهد.