تبدیل شلاق به جزای نقدی در چه شرایطی ممکن است ؟

تبدیل شلاق به جزای نقدی یکی از روش های قانونی تبدیل مجازات در سال های اخیر به شمار می رود که بارعایت ضوابط و شرایط خاصی امکان پذیر است. البته بایستی در نظر داشت که قاعده ی تبدیل مجازات برای تمامی جرایم و مجازات ها امکانپذیر نیست و صرفا برای موارد خاصی در نظر گرفته شده.

حجم بالای جرایم و مجازات ها می تواند آثار و تبعات منفی بسیار زیادی با خود به همراه داشته باشد. از این رو قانونگذار ایران در صدد بوده تا راهکارهایی به منظور تخفیف مجازات ها بیندیشد. تبدیل شلاق به جزای نقدی یکی از همین راهکارهاست. در ادامه با وکیل فرنیان فر همراه باشید.

تبدیل شلاق به جزای نقدی به چه معناست؟

شلاق یکی از انواع مجازات هاییست که قانون برای پاره ای جرایم در نظر گرفته. مجازات شلاق به دو نوع شلاق حدی و شلاق تعزیری تقسیم می شود. شلاق حدی مجازاتیست که شرع برای جرایم مستوجب حد در نظر گرفته و میزان و تعداد آن مشخص است. بنابراین هیچ جای تخفیفی برای آنها وجود ندارد.

شلاق تعزیری مجازاتیست که در صورت ارتکاب جرایم تعزیری برای افراد در نظر گرفته می شود و به وسیله ی یک نوار چرمی ضربات شلاق جاری می گردد. تمامی احکام و شرایط جاری کردن شلاق تعزیری با شلاق حدی متفاوت است و قواعد خاص خود را دارد. مجازات های تعزیری به آن دسته از مجازات ها اشاره می کنند که به میزان دقیق آن در شرع اشاره ای نشده و قانونگذار آن را پیش بینی نموده.

بر اساس قوانین ایران مجازات های تعزیری دارای حداکثر و حداقل هستند و ممکن است به صورت مجازات حبس، شلاق و یا سایر موارد تعیین گردد. به یاد داشته باشید که نوع مجازات تعزیری و میزان آن را قاضی دادگاه مشخص می نماید.

تبدیل شلاق به مجازات نقدی یکی از جهات قانونی تخفیف مجازات ها به حساب می آید که مختص شلاق تعزیری است. امری که این روزها به عنوان خرید شلاق مطرح می شود. هرگاه فردی که مرتکب یکی از جرایم تعزیری است به شلاق تعزیری محکوم شود با نظر و تشخیص قاضی پرونده می توان تبدیل شلاق به جزای نقدی را برای او درخواست نمود. البته چنانچه فرد محکوم بتواند ثابت کند که جاری شدن مجازات شلاق برای او ضرر جانی در بر دارد می توان امیدوار بود که تبدیل مجازات برای او لحاظ خواهد شد.

به طور کلی بر اساس بند ت ماده ی ۳۷ قانون مجازات اسلامی، مجازات های تعزیری قابل تبدیل به سایر مجازات های تعزیری هستند که با رأی و تشخیص دادگاه صورت می پذیرد. یعنی می توان درجه ی مجازات را کاهش داد و به نوع خفیف تر تبدیل نمود. چنین تخفیفاتی عمدتا متوجه محکومانی هستند که رضایت شاکی را اخذ نمودند و یا انگیزه های شرافتمندانه و اخلاقی برای ارتکاب جرم داشته اند. مواردی نظیر حسن سابقه ی متهم، همکاری متهم، کهولت سن، بیماری، تلاش در جهت جبران خسارات وارده و سایر موارد مشابه می تواند از جهات قانونی اعمال تخفیف مجازات ها به حساب بیاید.

اصولا با اثبات و احراز جهات مخففه جرم احتمال تخفیف مجازات افزایش می یابد. بنابراین اگر شخصی سابقه ی کیفری نداشته باشد و یا نهایت همکاری های لازم را با پلیس و دستگاه قضایی انجام دهد در صورت صدور رأی دادگاه مبنی بر جاری شدن شلاق تعزیری می تواند از جهات تخفیف مجازات برخوردار گردد. جهات مخففه جرم موارد متعددی را در بر می گیرد و تبحر و تخصص وکیل کیفری شما در این زمینه بسیار حائز اهمیت است. تعیین مبلغ میزان جزای نقدی با دادگاه می باشد.

در باب شلاق تعزیری

بر اساس ماده ی ۱۹ قانون مجازات اسلامی شلاق تعزیری به سه درجه ی زیر تقسیم بندی می شود.

1. درجه ۶٫ از ۳۱ تا ۷۴ ضربه و حداکثر تا ۹۹ ضربه شلاق که مختص جرایم منافی عفت مانند رابطه ی نامشروع است.
2. درجه ۷٫ از ۱۱ تا ۳۰ ضربه شلاق.
3. درجه ۸٫ از ۱ تا ۱۰ ضربه شلاق.

نحوه ی اجرای شلاق تعزیری 

قانون پاره ای ضوابط و شرایط خاص را برای شلاق تعزیری در نظر گرفته. بر این اساس طول نوار چرمی شلاق تعزیری ۱۰۰ الی ۱۲۰ سانتی متر و قطر آن ۱/۵ سانتی متر است.محکوم نباید پیش از جاری شدن شلاق تعزیری از داروی بی حسی و یا ضد درد استفاده کند. شلاق تعزیری هرگز نباید به قسمت جلوی بدن و صورت، سر، عورت و گردن برخورد کند. بنابراین اینها نقاط ممنوعه به حساب می آیند. محکوم بایستی بر روی شکم خود بخوابد و ضربات شلاق بر پشت او جاری گردد.

مشاوره حقوقی و پیگیری پرونده

اگر فلسفه ی کیفر و مجازات را مرور کنیم، مهم ترین نکته ای که وجود دارد، متنبه شدن و اصلاح فرد مجرم است. این نگرش واحدی است که در تمامی نظام های حقوقی دنیا به چشم می خورد. اما هر نظام حقوقی بسته به پیشینه و اهدافی که دارد، مجازات های مختلف و گوناگونی را در نظر گرفته. مجازات شلاق از قوانین شرعی به نظام حقوقی ما راه یافته و یکی از مجازات های نسبتا سخت و سنگین به حساب می آید.

چه از بعد جسمی و چه از بعد معنوی مجازات شلاق می تواند آثار و تبعات مختلفی برای افراد به همراه داشته باشد. از این رو نمی توان به این قطعیت رسید که مجازات شلاق در تمامی شرایط بازدارنده و مفید است و در اصلاح شخص و جلوگیری از تکرار جرم تأثیر دارد. گاه اثرات ویرانگر و مخرب آن می تواند بر فلسفه ی اصلی مجازات بودن آن غلبه کند و این چیزی نیست که قانونگذار ما در پی آن باشد. از این رو قانون با در نظر گرفتن کرامت انسانی افراد و جهات مخففه جرم امکان تبدیل شلاق به جزای نقدی را برای شلاق های تعزیری مجاز شناخته است.