بایگانی ماه ژانویه, 2023

اعاده حیثیت چیست ؟ نحوه شکایت و پیگیری با وکیل فرنیان فر : این امر به شرایطی اشاره می کند که آبرو و حیثیت شخصی به دنبال تهمت، افترا و یا ادعای دروغین از سمت شخص دیگری خدشه دار شده است.

حیثیت، شرف، اعتبار و آبروی اجتماعی افراد بسیار ارزشمند است و قانون برای آن اهمیت بسیار زیادی قائل است. از این رو هرگونه امری که موجب از بین رفتن و یا صدمه به آبرو و اعتبار شهروندان گردد از نظر قانونی قابل رسیدگی می باشد.

بر اساس قانون شرایط و موارد زیادی وجود دارد که می تواند اسباب قانونی اعاده حیثیت افراد را به وجود بیاورد. به نظر شما اعاده حیثیت افراد از چه طریقی امکانپذیر می باشد؟ در ادامه با وکیل فرنیان فر همراه باشید.

اعاده حیثیت به چه معناست؟

تصور کنید فردی بدون داشتن ادله و مدارک قانونی کافی از شما شکایت کرده و بدین ترتیب شما ملزم به حضور در دادگاه و مراجع قضایی شده اید. همانطور که می دانید چنین حضوری می تواند اعتبار و آبروی افراد را  خدشه دار سازد.

در چنین شرایطی قانون این امکان را برای شهروندان در نظر گرفته که از طریق اعاده حیثیت یا اعاده شرف بتوانند آسیب وارده به موقعیت اجتماعی خود را ترمیم نمایند.

 

 

شکایت های قانونی به خصوص در شرایطی که بی پایه و اساس باشند و به دنبال آن حکم برائت و بی گناهی صادر گردد، می تواند آثار و تبعات متعددی برای افراد به همراه داشته باشد.

در چنین مواقعی نگاه جامعه به این افراد تا حدی تغییر می کند و ممکن است از نظر موقعیت کاری و اجتماعی با مشکلات و موانعی مواجه شوند.

موضوعی که همواره برای شهروندان جامعه حائز اهمیت است و می تواند با خسارت های مادی و معنوی بسیار زیادی همراه باشد. اعاده حیثیت راهکاریست که از نظر قانونی می تواند تا حد زیادی در جهت جبران خسارت های مادی و معنوی ناشی از شکایت مؤثر باشد.

شرایط ایجاد

اعاده حیثیت غالبا به دنبال اتهام ناروا و بی پایه و اساس، تهمت و افترا صورت می پذیرد. از نظر قانونی برای تحقق چنین امری بایستی شرایط زیر را در نظر داشت:

• غیرواقعی بودن و بی پایه و اساس بودن اتهام و یا افترا
• انتساب اتهام به شخص مشخص
• عدم موفقیت در اثبات

اتهاماتی که متوجه افراد می گردد لزوما در غالب شکایت کیفری نیست. گاه ممکن است افترا و یا اتهامات از طریق سخنرانی، جراید، مجلات، رسانه هایی مانند: رادیو و تلویزیون، اوراق چاپی و کتاب منتشر شود و عموم جامعه از آن مطلع گردند. چنین امری در صورتی که بی اساس و به شکل تهمت باشد می تواند ضرر ها و خسارات جبران ناپذیری به حیثیت و آبروی افراد وارد کند.

قانون با پیش بینی چنین شرایطی مسأله ی اعاده حیثیت را در نظر گرفته که از طریق آن می توان اقدامات قانونی لازم را در این جهت انجام داد.

نکته: در فرضی که با طرح شکایت و ارائه ادله و مدارک کافی جرم مذکور از سوی شخص به اثبات رسید و شخص از طریق دادگاه مجرم و گناهکار شناخته شد، در صورت علنی شدن و رسانه ای شدن موضوع، امکان اعاده حیثیت وجود ندارد و تمامی مجرمین و گناهکاران بدون در نظر گرفتن مقام و موقعیت آنها از نظر قانون و دادگاه یکسان هستند و تفاوتی از این نظر میان آنها وجود ندارد.

مجازات قانونی اعاده حیثیت

وکیل کیفری : میزان ضرر و خسارت مادی و معنوی به شخص آسیب دیده موضوعیست که نمی توان برای آن میزان و عنوان دقیق و مشخصی در نظر گرفت و در هر مورد متفاوت است. از این رو تعیین دقیق چنین امری بر عهده ی دادگاه رسیدگی کننده قرار دارد.

یا توجه به شرایط و میزان و درجه ی هتک حرمت و حیثیت افراد میزان مجازات های قانونی در نظر گرفته شده نیز متفاوت و مختلف است. در پاره ای شرایط نیز ممکن است در کنار مجازات اصلی شاهد مجازات های تبعی و برخی محرومیت های اجتماعی باشیم.

پیگیری پرونده با وکیل فرنیان فر

قانون بینشی وسیع و ژرفی نسبت به جمیع مسائل دارد و از ابعاد گوناگونی به آن نگریسته است. اشتباهات قضایی، قصور و بی دقتی قضات، افترا، تهمت و اتهامات ناروا از مواردیست که در سیستم قضایی همواره با آن مواجهیم. به خوبی می دانید که چنین شرایطی می تواند به حیثیت و آبروی افراد لطمه وارد کند و راهکاری که قانون برای آن ارائه داده است اعاده حیثیت می باشد.

اعاده حیثیت موضوعیست که در بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی به آن اشاره شده. در نظر داشته باشید که اعاده حیثیت نیاز به شاکی خصوصی دارد و خواهان بایستی تقاضای تعقیب کیفری را از طریق دادسرا مطرح کند.

برای طرح اعاده حیثیت مدت زمان مشخص و محدودی وجود ندارد، اما برای صدور رای مقتضی در این زمینه بهتر است که در همان ابتدای امر که رای برائت صادر گردید برای طرح این موضوع اقدام نمود.

مهدور الدم باوریست که بر اساس آن خون یک شخص هدر رفته و باطل تلقی می گردد و تحت سیطره و حمایت قانون قرار نمی گیرد. به طور کلی هر گاه شخصی مورد ضرب و جرح قرار بگیرد و یا به قتل برسد با توجه به احکام شریعت اسلامی و قانون مجازات اسلامی کیفر هایی نظیر دیه و قصاص برای فرد مجرم در نظر گرفته شده است. بنابراین مهدور الدم بودن یک استثنای قانونی است که مختص موارد محدودی می باشد.

معروف ترین پرونده ای که در سال های اخیر در رابطه با موضوع مهدور الدم تشکیل شده است، پرونده ی قتل های منتسب به سعید حنایی در شهر مشهد می باشد. مردی که در انتها به حکم اعدام محکوم شد و بار دیگر موضوع مهدور الدم بودن را به چالش کشید. به نظر شما چه دلایلی برای این استثنا وجود دارد و چه فلسفه ای پشت آن پنهان شده است؟ در ادامه با وکیل فرنیان فر همراه باشید.

مهدور الدم به چه معناست؟

مهدور الدم اصطلاحیست که ریشه ی آن را بایستی در فقه اسلامی جستجو کرد. از نظر حقوقی و فقهی مهدور الدم بودن به شرایطی اشاره می کند که خون یک فرد هدر و بی ارزش تلقی می شود و تحت حمایت قانونگذار قرار نمی گیرد. با چنین وصفی در صورت قتل آن شخص و یا ضرب و جرح او مجازات متوجه فرد قاتل یا ضارب نخواهد بود.

عده ای معتقدند که قتل فرد مهدور الدم واجب است. این افراد بر این باورند که برخی عوامل و موارد موجهه جرم وجود دارد که که می تواند وصف مجرمانه ی عمل را از بین ببرد تا جایی که به آن قداست می بخشد و به یک واجب شرعی تبدیل می گردد. مانند فتوای قتل سلمان رشدی.

وکیل کیفری : از آنجایی که موضوع مهدور الدم بودن افراد بسیار حساس و واکنش برانگیز است و می تواند موجبات هرگونه سوءاستفاده ای را فراهم آورد، قانونگذار ایران در تصویب آن محافظه کارانه و دقیق عمل نموده. به همین دلیل ممکن است تفاوت هایی با قوانین شرعی و احکام اسلامی مرتبط با مهدور الدم بودم افراد به چشم بخورد.

با عنایت به قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ فردی که مرتکب قتل مهدور الدم شده است، بایستی در دادگاه ادعای خود را ثابت نماید. در غیر این صورت مجازاتی نظیر قصاص در انتظار او خواهد بود. علاوه بر این در صورتی که مهدور الدم بودن مجنی علیه را ثابت کند، علی رغم حذف مجازات اعدام و قصاص مجازات تعزیری جرم کماکان پابرجاست. زیرا جنبه ی عمومی جرم غیر قابل انکار است و از این جهت قابل تعزیر می باشد.

مهدور الدم بودن شامل چه مواردی می باشد؟

قانون دایره ی خاصی از موارد را به عنوان مهدور الدم در نظر گرفته که به شرح زیر می باشد:

مهدور الدم مطلق

مهدور الدم مطلق به شرایطی اشاره می کند که فردی از دیدگاه تمامی افراد یک جامعه و یا یک گروه خاص مهدور الدم تلقی شود و قتل او واجب است. چنین موضوعی مختص به مواردی نظیر سب النبی و یا افرادیست که به طور آشکار و علنی علیه مقدسات اسلامی توهین می کنند و اذهان عمومی را جریحه دار می نمایند. در چنین شرایطی عمدتا فتواهایی از سوی مراجع تقلید مبنی بر مهدور الدم بودن فرد صادر می گردد که بر اساس آن قتل شخص مهدور الدم جایز است. در واقع مجوز شرعی قتل فرد صادر می گردد.

مهدور الدم نسبی

مهدور الدم نسبی شامل افراد محدودتری می گردد و مختص مواردیست که فرد یا گروهی از نظر فرد و یا گروهی خاص مهدور الدم به حساب می آید. مسائل ناموسی و… که در فرقه های مذهبی و قومیتی به چشم می خورد از بارزترین موارد مهدور الدم نسبی به حساب می آیند.

قتل هایی که مهدور الدم نیستند، اما قصاص ندارند.

• قتل توسط پدر یا جد پدری
• قاتل مست و بی‌اختیار باشد یا قتل در حالت خواب و بیهوشی رخ دهد.
• قاتل مسلمان و مقتول غیرمسلمان باشد.
• قاتل دیوانه یا نابالغ غیرممیز باشد.
• ارتکاب قتل عمدی در اجرای امر آمر قانونی

متاسفانه یک باور غلط در رابطه با ارتکاب قتل تحت هر یک از شرایط فوق وجود دارد که بر اساس آن مهدور الدم بودن مجنی علیه حتمیست. گمان و باور اشتباهی که در سال های اخیر موجب جنایت های زیادی در جامعه ی ما گردیده است. تمامی موارد بالا شامل قتل هاییست که بنا به دلایل متعددی مجازات اعدام برای آن حذف شده. اما این امر به واسطه ی گناهکار بودن مجنی علیه موجب صدور جواز ارتکاب قتل و جنایت نمی باشد.

مهدور الدم بودن تنها یک حالت از قتل است که فاقد مجازات اعدام است، با این تفاوت بزرگ که شخص مجنی علیه به واسطه ی انجام عملی غیراخلاقی مانند: زنا و یا توهین و فحاشی به پیامبر اسلام مستحق مرگ است. به عبارت دیگر با یک فرد گناهکار مواجه هستیم که قانون و شرع حمایت های خود را از آن شخص برداشته است و خون او مباح به حساب می آید. پس در نتیجه هر قتلی که فاقد مجازات اعدام برای قاتل باشد، لزوما به معنای مهدور الدم بودن فرد نیست.

نگاهی به مصادیق قانونی مهدور الدم

1. برخی از جرائم مستوجب مجازات های نظیر حد یا قطع عضو  هستند. افرادی که مرتکب چنین جرائمی شوند از نظر قانونی مهدور الدم شناخته خواهند شد. اما این امر منوط بر این است که جنایت وارده بیشتر از مجازات قانونی جرم نباشد. در غیر این صورت دیه و قصاص متوجه فرد مرتکب خواهد بود.
2. دسته ای از جرائم مستوجب حد وجود دارند که مجازات آنها مرگ است. در صورتی که فردی مرتکب این دسته از جرائم گردد، مهدور الدم به حساب می آید و می توان برای قتل او اقدام نمود.
3. دفاع مشروع یکی از مهم ترین مصادیق مهدور الدم بودن به حساب می آید. شخصی که با چاقو و یا اسلحه تهدید شده و یا ناموس و جان و مال او در خطری جدیست می تواند تحت شرایط خاصی از خود دفاع کرده و حتی در صورت ارتکاب قتل قانون حامی اوست و مجازاتی برای او در نظر گرفته نشده است.
4. در فرضی که فردی در شرایطی قرار بگیرد که تجاوز به او حتمی و قریب الوقوع بوده و هیچ راهی برای فرار و مقابله ندارد، در صورت قتل فرد متجاوز مجازاتی برای او در نظر گرفته نمی شود و مهدور الدم بودن مجنی علیه در این مورد قطعیست.
5. شاید مهم ترین و شناخته شده ترین مصداق مهدور الدم بودن قاعده ی قتل در فراش باشد. هرگاه مردی زن خود را همراه با مردی بیگانه در بستر و در حال زنا مشاهده کند، اگر تحت شرایطی که قانون تعریف نموده اقدام به قتل هر دو نفر آنها نماید، مجازات اعدام و یا قصاص متوجه او نمی گردد.

البته این قاعده فقط مختص مردان می باشد و برعکس آن امکانپذیر نیست. به این معنا که اگر زنی همسر خود را همراه با زن دیگری در بستر و در حال زنا مشاهده نماید، حق کشتن هیچ یک از آنها را نخواهد داشت و در صورت ارتکاب قتل به مجازات قانونی آن محکوم می گردد.

انجام مشاوره حقوقی و پیگیری پرونده

فراموش نکنیم که مهم ترین ساز و کار و هدف قانون اجرای عدالت است. بنابراین در مواجهه با شرایط استثنایی که قانون مجازات ها را برای پاره ای موارد خاص حذف کرده با یک شرایط محدود و خاص مواجهیم. چنین استثناهایی به هیچ وجه نباید زمینه ساز هرج و مرج و وقوع جنایت هایی باشد که در سال های اخیر به کررات شاهد آن بوده ایم.

به طور کلی در رابطه با موارد مهدور الدم بودن بایستی آگاهانه تر و محتاط تر تصمیم گرفت و از قوانین و مقررات مرتبط با آن کاملا آگاه بود. در غیر این صورت مجازات های قانونی برای فرد مرتکب اعمال خواهد شد و برچسب یک جنایت برای همیشه روی اسم فرد هک می شود. همان سرنوشت تلخی که برای سعید حنایی رقم خورد و سالیان سال جامعه ی ایران را در بهتی عظیم فرو برد.

برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام مشاوره حقوقی تخصصی در این زمینه می توانید با  فرنیان فر وکیل پایه یک دادگستری در ارتباط باشید.