گواهی انحصار وراثت + ۶ نکته مهم حصر ورثه

سیر تا پیاز گواهی انحصار وراثت با وکیل فرنیان فر :

پس از فوت افراد تالمات روحی بسیار تلخی برای بازماندگان به جا می ماند. اما مرگ می تواند آثار و تبعات حقوقی متعددی نیز به دنبال داشته باشد. یکی از از این تبعات حقوقی مهم انتقال اموال و دارایی متوفی به وراث است. همانطور که می دانید با فوت افراد اموال و دارایی های او برای وراث باقی می ماند. اما مسأله ای که در این میان حائز اهمیت است نحوه ی تقسیم دارایی ها و طریقه ی انتقال و واگذاری آنهاست که پس از صدور گواهی انحصار وراثت قابل انجام است.

در واقع اخذ گواهی انحصار وراثت اولین قدم برای مالکیت و انتقال دارایی های متوفی می باشد. به نظر شما برای اخذ گواهی انحصار وراثت به کجا بایستی مراجعه نمود؟ در ادامه با وکیل فرنیان فر همراه باشید.

گواهی انحصار وراثت چیست؟

با فوت شخص بازماندگان و وراث او موظف اند لیستی از کلیه ی اموال و دارایی های منقول و غیرمنقول متوفی را به اداره ی دارایی محل سکونت وی تسلیم نموده و در ادامه در خواست صدور گواهی انحصار وراثت خود را تسلیم مراجع قضایی نمایند. گواهی انحصار وراثت با درخواست هر ذینفع از طرف مراجع قضایی صادر می گردد. این گواهی برگه ای است که در بردارنده ی مشخصات کامل وراث، تعداد آنها ، نسبت آنها با متوفی و میزان سهام هر یک از وراث از ماترک می باشد.

(جهت دریافت گواهی انحصار وراثت درخواست یک نفر از ورثه کافی است و نیازی به رضایت و حضور تمامی وراث نمی باشد. )

مراحل اخذ گواهی انحصار وراثت

در اولین مرحله ی صدور گواهی انحصار وراثت ابتدا بایستی اداره ی ثبت احوال فوت شخص را در سیستم ثبت نماید. در این پروسه شناسنامه ی فرد باطل شده و گواهی فوت صادر می گردد. البته در حال حاضر امکان دریافت گواهی فوت اینترنتی نیز وجود دارد.

در ادامه وراث باید برای تقسیم ترکه به شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی مراجعه نموده و درخواست صدور گواهی انحصار وراثت را مطرح کنند. با پر کردن فرم مربوطه و ارائه ی مدارک مورد نیاز، موضوع در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار یا محلی آگهی می گردد و در صورتی که پس از یک ماه از زمان انتشار آگهی اعتراضی صورت نپذیرفت گواهی انحصار وراثت صادر می شود.

انتشار آگهی به این منظور صورت می گیرد که اگر شخص دیگری نیز جز ورثه  باشد و چنانچه طلبکاران، هرگونه ادعایی راجع به ارث دارد اعتراض خود را بیان کرده و خواستار رسیدگی به موضوع گردند.

در خصوص انحصار وراثت ۶ نکته ی مهم زیر را در نظر داشته باشید.

• قبل از تقسیم اموال و دارایی های متوفی ضروریست که در ابتدا هزینه های کفن و دفن وی از اموال او کسر گردد.
• پرداخت دیون و بدهی های متوفی قبل از هرگونه تقسیم دارایی ها در اولویت امر قرار دارد. وراث موظف اند ابتدا نسبت به تسویه ی دیون و بدهی های متوفی اقدام نمایند و در پایان می توانند مازاد اموال را تقسیم کنند.
• در صورتی که فرد وصیتی برای اموال خود انجام داده است تا یک سوم آن نافذ و وراث موظف اند قبل از تقسیم اموال و دارایی ها به وصیت متوفی عمل کنند. وصیت مازاد بر ثلث نیاز به قبول وراث دارد.
• برای تقسیم ارث میان وراث بایستی بر اساس قواعد ارث که در قانون بیان شده است عمل کرد. در این رابطه وراث بر حسب طبقات و درجات ارث شناسایی می شوند.
• تمامی فرایندی که در رابطه با صدور گواهی انحصار وراثت پیش رو دارید می توانید از طریق سامانه ی ثنا پیگیری نمایید.  وکیل امور حسبی : صدور حکم نیز از طریق این سامانه صورت می پذیرد.
• شرط ارث بردن از متوفی زنده بودن وارث در زمان فوت او می باشد.

برای اخذ گواهی انحصار وراثت دو تغییر قانونی مهم به چشم می خورد.

1. افرادی که قبل از سال ۹۵ فوت شده اند جهت دریافت گواهی انحصار وراثت نیاز به اخذ گواهی تسلیم اظهارنامه ی مالیات بر ارث می باشد.
2. با توجه به بخشنامه ی  شماره ۳۸۳۸۴ مورخ ۷ /۷/ ۱۳۹۹ وزارت دادگستری در صورتی که اموال و دارایی های متوفی بیش از ۵۰ میلیون تومان باشد گواهی انحصار وراثت به صورت نامحدود صادر می گردد و نیازمند نشر آگهی خواهد بود. اما اگر اموال و دارایی های متوفی کمتر از ۵۰ میلیون تومان باشد گواهی انحصار وراثت محدود صادر می گردد و با حذف پروسه ی آگهی مدت زمان صدور آن بسیار کوتاه تر خواهد بود.

مرجع قضایی صالح برای درخواست گواهی انحصار وراثت کجاست؟

شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی مرجع صالح برای درخواست گواهی انحصار وراثت شناخته می شود.

با توجه به قانون امور حسبی دادگاه آخرین محل اقامت متوفی به عنوان دادگاه صالح رسیدگی به موضوع تعیین شده است. اما در صورتی که متوفی در ایران اقامت نداشته باشد، دادگاه آخرین محل سکونت متوفی در ایران صالح شناخته خواهد شد.

در شرایطی که متوفی در ایران اقامتگاهی نداشته باشد شورای حل اختلاف محلی که ترکه و دارایی ها در آنجا واقع شده است به عنوان مرجع صالح شناخته می شود. اگر ترکه و دارایی های فرد در یک محل متمرکز نباشد، دادگاهی که اموال غیرمنقول متوفی در آن حوزه واقع شده به عنوان مرجع صلاحیت دار شناخته می شود.

چه افرادی از متوفی ارث می برند؟

مطابق با ماده ی ۸۶۱ قانون مدنی موجبات ارث دو امر زیر می باشد:

• نسب ( رابطه ای که افراد نسبت خونی با متوفی دارند. )
• سبب. ( رابطه ای که به دنبال عقد نکاح و ازدواج ایجاد می گردد. مانند زن و شوهر )

در نهایت کسانی که از متوفی ارث می برند و به عنوان وارث فرد شناخته می شوند به شرح زیر می باشد:

1. طبقه اول : پدر و مادر، فرزندان، فرزندان فرزندان هرچقدر پایین رود.
2. طبقه دوم :اجداد ( پدربزرگ ها  و مادربزرگ ها ) ، خواهر و برادر ، فرزندان خواهر و برادر.
3. طبقه سوم : عمه ها و عموها، دایی ها و خاله ها ،فرزندان آنها.

( وراث بر حسب طبقات و درجات خود در اولویت قرار می گیرند و با وجود هریک از افراد طبقه ی اول، افراد طبقه ی بعدی از ارث محروم می گردند. )

مدارک مورد نیاز برای صدور گواهی انحصار وراثت

• شناسنامه متوفی
• کارت ملی متوفی
• گواهی فوت
• شناسنامه وراث
• کارت ملی وراث
• شناسنامه متقاضی
• کارت ملی متقاضی
• سند ازدواج متوفی
• سند طلاق متوفی
• استشهادیه ای که در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم شده و گواهی امضای آن توسط سردفتر موجود است.
• وصیت نامه (در صورت وجود )
• ارائه ی گواهی تسلیم اظهارنامه ی مالیاتی برای متوفیان قبل از سال ۹۵٫

ارائه مشاوره حقوقی تخصصی

یکی از مهم ترین چالش هایی که با فوت فرد پیش روی وراث قرار می گیرد تقسیم اموال و دارایی های متوفی می باشد. اما قبل از آغاز چنین پروسه ای قانون متذکر گردیده که وراث بایستی برای اخذ گواهی انحصار وراثت اقدام کنند. برگه ای که از اعتبار قانونی برخوردار است و تمامی مشخصات وراث را در بر دارد و سهم الارث هر یک از آنها را تعیین کرده است. گواهی انحصار وراثت از این جهت مهم و ضروری است که لازمه ی نقل و انتقال دارایی های متوفی به حساب می آید. در حقیقت مالکیت وراث  با گواهی انحصار وراثت امکانپذیر است.

با حضور وکیل متخصص انحصار وراثت می توانید ضمن آگاهی از جزئیات قانونی و دریافت مشاوره حقوقی کارآمد در کوتاه ترین زمان ممکن به حصول نتیجه دست یابید.