مجازات خیانت در امانت در قانون

مجازات خیانت در امانت : خیانت در لغت به معنی پیمان شکنی می باشد. خیانت در امانت به این معناست که شخصی در نگهداری اموالی  که نزد او به امانت گذاشته شده کوتاهی کرده و بدون اجازه ی صاحب مال آن را تصرف ، معیوب و یا معدوم نموده است. جرم خیانت در امانت در دسته مهم ترین جرایم علیه اموال و مالکیت افراد قرار می گیرد. به نظر شما چه مجازاتی برای جرم خیانت در امانت در نظر گرفته شده است؟

جرم خیانت در امانت به چه معناست؟

وکیل کیفری : در رابطه با موضوع جرم خیانت در امانت، موضوع امانت باید مال کلی و یا مال عینی و معین باشد. از این رو مصادیق کلی فی الذمه از قبیل پول را نمی توان به عنوان موضوع این جرم در نظر گرفت. همانطور که می دانید امانت به دنبال عقد عاریه به وجود می آید. بر اساس تعاریف قانون مدنی، عقد عاریه نوعی قرارداد است که به موجب آن یکی از طرفین عقد به طرف دیگر اجازه می دهد که از از عین مال او به صورت مجانی منفعت برده و در عین حال از آن محافظت نماید.

طبیعی است که در چنین صورتی چنانچه فرد در تلف و از بین بردن مال مزبور نقشی داشته باشد و یا از بازگرداندن آن امتناع کند جرم خیانت در امانت محقق می شود. از آنجایی که در جرم خیانت در امانت سوءنیت مرتکب امری مهم وموثر است می تواند مصادیق مختلفی داشته باشد. از جمله چک سفید امضا و چک تضمین حسن انجام کار که از مهم ترین مصادیق جرم خیانت در امانت به حساب می آید.

نکته ی مهم : در نظر داشته باشید که برای تحقق جرم خیانت در امانت سپردن اموال به صورت مستقیم ضرورت ندارد. با سپردن کلید محل نگهداری اموال به امین می توان تحقق جرم را ثابت نمود.

همچنین در نظر داشته باشید که عقود لحاظ شده در جرم خیانت در امانت، بایستی در زمره ی عقود امانی باشند نه عقود تملیکی .در عقود تملیکی رد عین مال مفهومی ندارد و بنابراین در دایره ی جرم خیانت در امانت قرار نمی گیرند. برای مثال : فردی که یک ساعت طلا را به دوست خود فروخته است و یا هدیه داده نمی تواند در این خصوص شکایت خیانت در امانت مطرح کند.

آشنایی با ارکان جرم خیانت در امانت

از نظر قانونی برای تمامی جرایم سه رکن اصلی در نظر گرفته می شود:

رکن مادی

در صورتی که عمل اتلاف ، تصاحب ، استعمال و یا مفقود کردن مال امانی در نتیجه ی انجام عمل یا انجام ندادن عملی صورت پذیرفته باشد و از این جهت ضرری به مالک وارد گردد رکن مادی جرم تحقق یافته است. برای اثبات چنین مسأله ای بایستی از طریق اثبات رابطه ی علیت اقدام نمود. یعنی ثابت کرد که فعل و یا ترک فعل از سوی امین باعث ایجاد ضرر و خسارت به مالک شده است.

رکن معنوی

رکن معنوی جرم خیانت در امانت منوط به اثبات وجود سوء نیت به صورت عام یا خاص می باشد. سوء نیت عام به معنای استعمال، اتلاف، تصاحب، و مفقود کردن مال امانی به صورت عمدی و آگاهانه می باشد. سوء نیت خاص یعنی انجام چنین عملی با اراده و قصد زیان رساندن به دیگران صورت گرفته است.

رکن قانونی

رکن قانونی جرم به متون و نص صحیح قانون اشاره دارد. برای احراز چنین رکنی بایستی شرایط وقوع جرم را از دیدگاه قانونی بررسی کرده و فعل مجرمانه را با آن مطابقت داد.

به خاطر داشته باشید که جرم خیانت در امانت جرمی مقید به نتیجه است . برای نتیجه ی جرم خیانت در امانت بایستی اضرار مالک محرز گردد بدون اینکه نفع و سود خیانتکار در نظر گرفته شود.  همچنین خیانت در امانت جرم آنی محسوب می گردد که به محض تحقق یکی از عناصر مادی جرم (استعمال، تلف ، تصاحب، مفقود) وقوع جرم محرز است.

در رابطه با رکن قانونی جرم خیانت در امانت سه نکته ی مهم وجود دارد :

• مال امانی بایستی از ارزش مالی برخوردار باشد و یا ابزاری جهت کسب مال به حساب آید. اگر مال امانی از قابلیت خرید و فروش برخوردار نباشد و فاقد ارزش مالی شناخته شود، جرم خیانت در امانت محقق نمی گردد.
• مال امانی باید از طریق روش‌های قانونی و به شرط بازگرداندن به صاحب آن به فرد امین سپرده شود.
• لازم است مال امانی توسط مالک و یا نماینده قانونی او به امین سپرده شود.

جرم خیانت در امانت به چه شکلی رخ می دهد؟

• • اتلاف امانت : به این معنا که فرد مال امانی را به هر شکل و طریقی از بین می برد.
  • استعمال امانت : فرد مال امانی را بدون اجازه ی صاحب آن برای خود استفاده می کند.
  • مفقود کردن امانت : فرد مال امانی را مخفی می کند و مانع دستیابی مالک به آن می شود.
  • تصاحب امانت : فرد مال امانی را بدون اجازه ی صاحب آن برای خود تصاحب می نماید.

مجازات خیانت در امانت

با عنایت به قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، جرم خیانت در امانت، در زمره جرایم قابل گذشت، قرار گرفته است. با توجه به اعمال تغییراتی در میزان حداقل و حداکثر مجازات برخی از جرایم تعزیری، مجازات جرم خیانت در امانت ، از 6 ماه تا سه سال، به نصف آن، یعنی 3 ماه تا یک و نیم سال، تقلیل یافته است.

در رابطه با نحوه ی اعلام شکایت از این جرم، شاکی می تواند با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و پر کردن فرم شکواییه شکایت خود را مطرح کند. با ارجاع شکوائیه رسیدگی به پرونده ی قضایی شما در مرجع صالح آغاز می گردد.

برای اثبات جرم خیانت در امانت می توان از طریق ادله ی معمول اثبات دعوا همانند: شهادت ، اقرار ، سند و علم قاضی استفاده نمود.

مشاوره قبل از هر اقدام

خیانت در امانت جرمی با ابعاد گسترده و تبعات حقوقی پیچیده است. چالش ها و نکات حقوقی فراوانی در این زمینه وجود دارد که در روند رسیدگی به پرونده ی شما بسیار تاثیرگذار خواهد بود. با حضور یک وکیل خیانت در امانت حرفه ای و با تجربه می توانید از راهکارهای حقوقی مناسبی بهره مند شوید و از اطاله ی دادرسی پرونده ی خود جلوگیری نمایید.