20 نکته در رابطه با عده زن

عده زن به مدت زمانی اشاره می کند که پس از انحلال و یا اتمام رابطه ی زوجیت زن، نمی تواند برای ازدواج مجدد اقدام نماید. مفهوم عده یکی از مهم ترین مفاهیم فقه اسلامی است که به قوانین مدنی و خانواده ی ما راه یافته و به عنوان یک اصل قانونی مهم شناخته می شود. علی رغم توصیه های اکید دین اسلام مبنی بر ازدواج، در برخی شرایط خاص، قوانین و اصول دینی افراد را از ازدواج در بازه های زمانی خاصی منع نموده و بدین ترتیب در صدد حفظ بنیان خانواده بوده است.

• به نظر شما فلسفه ی اصلی منع ازدواج زن در دوران عده چیست؟
• مدت زمان عده بعد از طلاق و فوت همسر چقدر است ؟
• آیا از مدت زمان عده و شرایط قانونی آن اطلاعی دارید؟

در ادامه برای کسب اطلاعات بیشتر با وکیل فرنیان فر همراه باشید.

عده زن به چه معناست؟

دوران عده زن مدت زمانی است که پس از طلاق و یا فوت همسر آغاز می گردد و در مدت زمان مذکور زن از ازدواج مجدد منع شده است. بر اساس تعریف ماده 1150 قانون مدنی عده عبارت است ازمدتی که تا انقضای آن زنی که عقدنکاح او منحل شده است نمی تواند شوهر دیگری اختیار کند. مدت زمان عده حسب شرایط زن متفاوت است و پس از گذشت مدت زمان مذکور دوران عده ی زن به پایان می رسد و می تواند با فرد دیگری ازدواج نماید. عده جزء مفاهیمی به شمار می رود که مختص زنان متاهل است و قوانین آن شامل زنان مجرد نمی شود.

در دین مبین اسلام حریم خانواده و حریم زوجیت از قداست بالایی برخوردار است و شارع مقدس اسلام بنا به دلایل مختلفی دوران عده را پس از انحلال و به پایان رسیدن عقد نکاح برای زنان واجب دانسته است.

با توجه به فلسفه و دلایلی که برای دوران عده زن وجود دارد، از دیدگاه فقه اسلامی انواع عده را می توان به شرح زیر طبقه بندی نمود:

• عده طلاق
• عده وفات
• عده مفقودالاثر
• عده آمیزش اشتباهی یا نزدیکی به شبهه

بر همین اساس و با توجه به قانون مدنی عده طلاق، عده وفات و عده فسخ نکاح به عنوان انواع عده زن شناخته می شود. مبنای زمان بندی عده زن طهر است. طهر به مدت زمانی اشاره می کند که میان دو عادت ماهیانه ی او وجود دارد که در فقه اسلامی از حداقل زمان 10 روز آغاز می شود.

با توجه به ماده ی 1151 قانون مدنی، مدت زمان عده طلاق و عده فسخ نکاح سه طهر است. در شرایطی که زن بنا به شرایط جسمانی خود عادت ماهیانه نداشته باشد، مدت زمان عده او را 3 ماه در نظر می گیرند.

حاملگی زن یکی از فلسفه های اصلی دوران عده است. از آنجایی که در گذشته امکانات پزشکی پیشرفته ای برای بررسی حاملگی زنان وجود نداشت، شارع مقدس اسلام دوران عده را به منظور اطلاع از حاملگی زن و مسائل مرتبط با نسب فرزند در نظر گرفته. علی رغم پیشرفت هایی که امروزه حاصل گردیده، کماکان قوانین مربوط به عده پابرجاست و قانونگذار در ماده 1152 قانون مدنی مدت عده زن را در رابطه با عده طلاق و عده فسخ نکاح و بذل مدت در نکاح منقطع ( عقد موقت) برای زنان غیر حامل ( غیرباردار) دو طهر در نظر گرفته است. در شرایطی که زن بنا به اقتضای سن و یا شرایط جسمی خود عادت ماهیانه نشود، مدت زمان عده 45 روز خواهد بود. در رابطه با عده طلاق، عده فسخ نکاح و عده بذل مدت در رابطه با نکاح منقطع ( عقد موقت) برای زنان باردار تا زمان وضع حمل زن و به دنیا آمدن کودک محاسبه خواهد شد.

در رابطه با عده وفات زنان ماده 1154 قانون مدنی چهار ماه و ده روز زمان در نظر گرفته است. رعایت این مدت زمان برای عقد نکاح دائم و عقد نکاح موقت واجب است. در شرایطی که زن حامله است، مدت زمان عده ی او تا پایان وضع حمل در نظر گرفته می شود.

نکاتی مهم در رابطه با عده زنان

1. رعایت دوران عده برای زنانی که مفقودالاثر بودن همسرشان نزد دادگاه به اثبات رسیده و حکم طلاق آنها صادر شده است، الزامیست. دوران عده ی آنها همانند عده وفات محاسبه می شود. ( چهار ماه و ده روز )
2. در شرایطی که زن متاهلی دچار آمیزش اشتباه گردیده و به شبهه با فرد دیگری رابطه برقرار کرده است، بایستی عده طلاق نگاه دارد.
3. در رابطه با زن یائسه رعایت عده طلاق و عده فسخ نکاح ضرورتی ندارد و تنها رعایت عده وفات الزامیست.
4. رعایت دوران عده طلاق و فسخ نکاح برای زنانی که با همسر خود رابطه ی جنسی برقرار نکرده اند، ضرورتی ندارد.
5. چنانچه زن در دوران عده خود دچار یائسگی گردد، بایستی عده خود را بر اساس قانون به پایان برساند.
6. در صورتی که ثابت گردد جنین از شوهر زن نیست و به فرد دیگری تعلق دارد، رعایت دوران عده تا پایان وضع حمل زن ضرورتی ندارد. رعایت دوران عده در دوران بارداری زن تنها در شرایطی امکانپذیر است که جنین به همسر زن تعلق داشته باشد.
7. در دوران عده وفات ، نفقه ای به زن تعلق نمی گیرد.
8. در دوران عده طلاق رجعی، نفقه به زن تعلق می گیرد.
9. وضع حمل ناشی از آمیزش به شبهه نمی تواند عده طلاق زن را از بین ببرد و کمامان پابرجاست.
10. در شرایطی که زن در دوران عده وفات به سر می برد و باردار است، در صورتی که قبل از چهار ماه و ده روز وضع حمل نماید بایستی مدت زمان عده وفات را به طور کامل رعایت نماید. برای مثال: در شرایطی که شوهر زن فوت می کند و دو ماه پس از فوت شوهر، زن وضع حمل می کند، دو ماه و ده روز نیز بایستی عده وفات را نگاه دارد.
11. در رابطه با دوران عده زن در طلاق رجعی، امکان رجوع در دوران عده وجود دارد و زن همچنان در علقه ی زوجیت است.
12. چنانچه شوهر زن در دوران عده طلاق در طلاق رجعی فوت کند، زن بایستی عده وفات را آغاز نماید.
13. در شرایطی که مرد در دوران عده طلاق بائن یا فسخ نکاح زن فوت نماید، نیازی به رعایت دوران عده وفات برای زن نیست.
14. مدت زمان عده طلاق رجعی سه ماه و ده روز است.
15. در صورتی که زن در دوران عده ی خود با مرد دیگری رابطه جنسی برقرار نماید، برای همیشه به یکدیگر حرام می شوند. در نظر داشته باشید که ازدواج این زن و مرد باطل است.
16. دختری که به سن بلوغ نرسیده و نمی تواند حامله شود و یا دخولی صورت نپذیرفته است، نیازی به رعایت دوران عده طلاق ندارد.
17. رعایت دوران عده وفات برای تمامی زنان در هر شرایطی الزامیست. این مساله بیشتر به منظور احترام به رابطه ی زوجیت و توجه به مساله ی سوگواری و احترام درگذشته صورت می پذیرد.
18. زنان باکره دوران عده طلاق ندارند.
19. زنانی که رحم ندارند و یا به سبب بیمای رحم آنها خارج شده است، نیازی به رعایت دوران عده طلاق ندارند. رعایت عده وفات در چنین شرایطی ضروریست.
20. رعایت دوران عده طلاق پس از طلاق توافقی برای زن الزامیست.

انجام مشاوره حقوقی

در یک مفهوم کلی عده را می توان حفظ حریم زوجیت و کرامت زن به حساب آورد و بر اساس آیات و روایات اسلامی و قانون مدنی به عنوان یکی از مهم ترین الزامات زنان پس از ازدواج شناخته می شود. در حقیقت به همان میزان که آغاز زندگی مشترک محترم و ارزشمند است، پایان آن نیز بایستی با نهایت احترام متقابل صورت پذیرد. برای زن ضروریست که پس از پایان زندگی مشترک خود مدت زمان مشخصی را به خود اختصاص دهد و سپس برای ازدواج مجدد تصمیم بگیرد.

انجام مشاوره حقوقی با وکیل متخصص خانواده و باتجربه در این زمینه می تواند نکات و جزئیات حقوقی بیشتری در اختیار شما قرار دهد.

…برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام مشاوره حقوقی تخصصی در این زمینه می توانید با فرنیان فر وکیل پایه یک دادگستری در ارتباط باشید….