اجاره به شرط تملیک چیست؟ + ۲ نکته

اجاره به شرط تملیک یکی از موارد عقد اجاره است که به موجب آن موجر و مستأجر توافق می کنند در صورت عمل کردن  مستأجر به تمامی تعهدات مندرج در عقد اجاره ، پس از پایان مدت زمان عقد اجاره مالک عین مستأجره می گردد. معاملات و توافقات بشری به مرور زمان پیچیده تر می شوند و اشکال متنوعی از آن نمایان می گردد.

گاه برخی ضرورت های زندگی ایجاب می کند که بر خلاف روال معمول استثنائاتی در میان قوانین پدید آید. افزایش قیمت مسکن و مشکلات اقتصادی در موانعی را برای خرید مسکن ایجاد نموده است. قدرت خرید مسکن اقشار مختلف جامعه در سال های اخیر به شدت کاهش یافته و در این میان گزینه هایی مانند اجاره به شرط تملیک می تواند بسیار مناسب باشد. در ادامه با وکیل فرنیان فر همراه باشید.

اجاره به شرط تملیک به چه معناست؟

مبنای اصلی اجاره به شرط تملیک عقد اجاره است. به موجب عقد اجاره موجر و مستأجر توافق می کنند که برای مدت زمان مشخصی مستأجر از منافع عین مستأجره بهره مند گردد و در ازای آن مبلغ مشخصی را به موجر پرداخت نماید. با پایان مدت زمان عقد اجاره، مستأجر بایستی عین مستأجره را به تخلیه نموده و به مالک تحویل دهد و بدین ترتیب عقد اجاره به پایان می رسد. حال تصور کنید موجر و مستأجر توافق می کنند که پس از پایان عقد اجاره، مستأجر مالک عین مستأجره گردد.

به عبارت دیگر پس از پایان مدت زمان مندرج در قرارداد مالکیت عین مستأجره به مستأجر واگذار می گردد. با توجه به اصل آزادی اراده و توافقات افراد چنین امری امکانپذیر می باشد و مانع قانونی ندارد.

عقد اجاره می تواند محل توافق و شروط متعددی میان موجر و مستأجر باشد. چنین توافقاتی می تواند شامل مدت زمان عقد اجاره، اجاره ی اجاره ملک به دیگری ، مبلغ اجاره و مواردی از جمله اجاره به شرط تملیک باشد.  اجاره به شرط تملیک به این شکل است که طرفین قرارداد اجاره توافق می کنند که مستأجر مبلغ مشخصی را در مدت زمان معین شده به موجر پرداخت نماید و به شرط رعایت و انجام تمامی تعهدات مندرج در قرارداد پس از پایان عقد اجاره به عنوان مالک عین مستأجره شناخته می شود.

متذکر می شویم که اجاره به شرط تملیک در شرایطی محقق می شود که مستأجر به تمامی توافقاتی که در متن قرارداد به آن اشاره شده عمل کند. در غیر این صورت به دنبال پایان قرارداد، چنین امری لغو می گردد. برای مثال چنانچه مستأجر اجاره بهای خود را پرداخت ننماید و یا صدمه و آسیبی به عین مستأجره وارد نماید، اجاره به شرط تملیک نیز منتفی خواهد بود.

۲ نکته ی مهم

1. لیزینگ خودرو ها از مواردیست که به عنوان مصادیق اجاره به شرط تملیک شناخته می شود. لیزینگ خودرو به این صورت است که برخی شرکت ها خودرو را برای مدت زمان مشخصی به افراد اجاره می دهند و در پایان مدت زمان قرارداد و به شرط انجام تعهدات، سند خودرو را به نام آنها انتقال می دهند.
2. در رابطه با اجاره به شرط تملیک تا قبل از پایان قرارداد اجاره مستأجر صرفا مالک منافع عین مستأجره شناخته می شود و حق مالکیت بر آن ندارد. آثار مالکیت پس از پایان عقد اجاره و به شرط رعایت کامل تعهدات آغاز می گردد.

ماهیت اجاره به شرط تملیک

در باب ماهیت اجاره به شرط تملیک باید گفت که با نوعی عقد اجاره مواجه هستیم. شاید چنین امری در نگاه اول نوعی بیع اقساطی به نظر برسد. اما با نگاهی دقیق تر و جزئی تر متوجه می شویم که در عقد بیع اقساطی از همان لحظه ی انعقاد عقد، بیع مسلم است و مالکیت منتقل می گردد. اما در رابطه با اجاره به شرط تملیک ماهیت اصلی موضوع به دنبال عقد اجاره شکل می گیرد و انتقال مالکیت در همان آغاز عقد صورت نمی پذیرد. بنابراین با نوعی عقد اجاره مواجه هستیم که صرفا استثنایی بر آن وارد شده است.

پیگیری پرونده و ارائه مشاوره حقوقی

یکی از مهم ترین آثار و تبعات قانون در هر جامعه ای احترام به اراده و توافقات شخصی افراد در قراردادهاست. چنانچه قانون مدنی نیز تظریح نموده تمامی توافقات میان افراد در صورتی که خلاف شرع و قانون نباشد جایز و قابل احترام است. به دنبال مطرح کردن اجاره به شرط تملیک سلسه ای از وظایف و تعهدات دوجانبه میان طرفین قرارداد آغاز می گردد و در این میان ممکن است چالش هایی در مسیر پیش روی آنها قرار بگیرد که اهمیت حضور وکیل ملکی متخصص و باتجربه را بهتر و بیشتر نمایان می کند.